موضع ایران درباره مذاكره با آمریكا تغییر خواهد كرد؟، لاریجانی:
برای گفتگو با عربستان پیش شرط نمی گذاریم
به گزارش مجلس ایران دات كام خانه ملت نوشت: رئیس مجلس شورای اسلامی با تاكید بر اینكه هیچ ابتكاری در عرصه سیاست خارجی از آمریكایی ها ندیدیم، از ایجاد نظام امنیتی جدید در منطقه استقبال كرد.
علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، در مصاحبه ای كه روز (سه شنبه، ۹ مهرماه) با خبرنگار شبكه تلویزیونی الجزیره داشت به سوالاتی پیرامون پیشنهاد آتش بس انصارالله یمن، اظهارات اخیر ولیعهد سعودی، احتمال وقوع جنگ، برجام و حادثه آرامكو پاسخ داد. مشروح این گفتگو امشب از شبكه الجزیره پخش گردید كه می توانید متن مكتوب این گفتگو را در ادامه بخوانید. پاسخ پیامی كه از سوی مقامات سعودی به ایران داده شده، چگونه می تواند باشد؟ ما بارها گفته ایم كه مسائل منطقه همچون مسائل امنیتی و اختلافات سیاسی باید با كمك كشورهای منطقه حل و فصل شود و این مورد در مورد عربستان هم صدق می كند؛ از ابتدا كه این مسائل در ارتباط با جنگ یمن در عربستان مطرح بود، گفتیم درهای ایران به سمت مذاكرات و حل مسئله باز است؛ آنها بودند كه فحاشی می كردند و حتی گاهی برخی مسئولانشان گفتند ما جنگ را به تهران می كشیم. ما از اینكه آنها متوجه شدند كه مسائل منطقه باید از راه سیاسی و گفت و گو حل شود، استقبال می نماییم. نگاه ما همیشه حل مسائل در منطقه از راه گفت و گو بوده و تشكر می نماییم از این كه سعودی ها در مراسم حج نسبت به حجاج ایرانی خیلی خوب عمل كردند و همینطور از این كه گاهی برای حل مسائل عمره ایرانیان مذاكره می كنند. خیلی از مسائل را می توان از این طریق حل كرد و ایران همیشه برای حل و فصل مسائل از راه گفت و گو روی گشاده داشته است. اگر شما استقبال می كنید و خرسند هستید از این كار سعودی، آیا می شود انتظار داشت كه پاسخ ایران به این پیام بهتر و مناسب تر از آن پیامی باشد كه سعودی ها به ایران فرستادند؟ خیلی روشن است. اگر مسؤلان كشور سعودی به این امر توجه كردند كه به جای تكیه بر آمریكایی ها و ایجاد آشفتگی ها در منطقه باید از راه مذاكره مسائل را حل كنند و پیشنهاد و مدلشان را مطرح كنند، این كار عملی است. ما این كشورها را اسلامی می دانیم و دلیلی ندارد كه در این زمینه حرف مبهمی بزنیم؛ اگر توجه كردند، پیشنهاد خویش را ارائه نمایند و مذاكره قابل اجراست. ولیعهد سعودی خاطرنشان كرد كه علاقه ای به چاره نظامی ندارند و خواهان چاره سیاسی برای حل مسائل شان با ایران هستند، آیا ایران ایده ای برای چاره سیاسی دارد و چه چاره سیاسی امكان دارد پیش رو باشد؟
من هم شنیدم كه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان این مطلب را گفته و این قدری متفاوت تر از حرف های گذشته شان است؛ ما همیشه در مورد حل و فصل مسائل از راه مذاكره استقبال می كنیم؛ ایشان روشن بگویند چگونه می خواهند عمل كنند، ایران فكر می كند و پاسخ خواهد داد؛ در این رابطه مشكلی وجود ندارد. آیا شما معتقد هستید كه چاره نظامی دور از دسترس است و امكان توسل به آن بعید است؟ من فكر می كنم تمامی كشورهای منطقه قبول دارند كه مشكلات منطقه از راه نظامی حل نمی گردد، بلكه آتش اختلافات گسترده تر می شود؛ بعنوان مثال مگر مشكل یمن بعد از سال ها حل شد؟ ازاین رو كاملا در منطقه جاافتاده كه با حضور نظامی مسائل حل نمی گردد و این امكانپذیر نیست. در مورد مسئله سوریه هم همین طور، زمانی كه اوایل بروز مشكلات در این كشور بود، بعضی از كشورهای منطقه می گفتند چاره ای جز فشار نظامی وجود ندارد، اما خیلی از كشورها متوجه شدند كه این چاره واقعی نیست، بلكه رویاست و حتی بعضی از آنها سفارت خانه های خویش را در سوریه باز كردند. همین مسئله در مورد یمن هم صدق می كند. همان زمان گفتند كه ظرف چند هفته ما مسئله یمن را حل می نماییم، اما این مسئله چندین سال طول كشیده است. اینكه كشورهای منطقه و رهبران آنها متوجه شدند، مسائل منطقه از راه گفت و گوی سیاسی قابل حل است، نشان داده است كه یك پله به جلو رفته ایم و این درست است. ایران بعد از انقلاب اسلامی همیشه معتقد به رابطه برادرانه و مراودات سیاسی، همكاریهای امنیتی و اقتصادی با كشورهای منطقه بوده است و حتی وظیفه خود دانستیم به برخی كشورهای منطقه مانند عراق و دیگر كشورها كه گرفتار تروریسم وحشی شدند و از ما كمك خواستند، كمك نماییم. ازاین رو مشی ایران كمك به كشورهای اسلامی است. ما با گذشت ۴۰ سال بعد از انقلاب اسلامی سابقه تعرض به هیچ كشوری را نداریم، بلكه در جنگ تحمیلی به ما تعرض هم شد و خیلی از كشورهای منطقه به صدام كمك مالی و نظامی كردند، اما پس از جنگ گذشت كردیم و بر مبنای مشی اصلی جمهوری اسلامی كه همان همكاری با كشورهای اسلامی است، عمل كردیم و این میدانِ آزمون دیگری است. حرف جمهوری اسلامی روشن است. ما معتقدیم كه با كشورهای اسلامی رابطه برادرانه داشته باشیم و این نص قانون اساسی ما است؛ البته امكان دارد به علت بی توجهی برخی كشورها مشكلاتی در منطقه بوجود آمده باشد كه حالا به اشتباه خود پی بردند. ما سیاست قبلی خویش را به آنها اعلام می نماییم و هر كدام از كشورهای منطقه و اسلامی بخواهند مسائل و اختلافات را به جای رفتار نظامی از راه گفت و گوی سیاسی حل كنند، درهای جمهوری اسلامی ایران به روی آنها باز است و ما آماده هستیم. به نظر شما كشورهای منطقه در ارتباط با طرح پیشنهادی آقای روحانی در مورد حفظ امنیت در خلیج فارس و تنگه هرمز توسط خود كشورهای حاشیه خلیج فارس تا چه اندازه مشاركت می كنند؟ این فكر بسیار خوبی است كه از گذشته از جانب ایران مطرح بوده كه مسائل امنیتی منطقه با مشاركت كشورهای منطقه حل شود و كشورهای دیگر بی جهت دخالت نكنند؛ كشورهای بزرگ تنها مسئله می سازند، اما نمی توانند تبعات آنرا حل كنند ازاین رو هر چه كشورهای منطقه با هم تصمیم بگیرند و نظامی امنیتی در منطقه ایجاد كنند، به نفع تمامی آنهاست. این موافق استراتژی جمهوری اسلامی ایران و همینطور نشانه این است كه ما به دنبال جنگ نیستیم، بلكه به دنبال ایجاد فضای برادرانه هستیم و دیگران در منطقه آشفتگی ایجاد كردند؛ ما از ایجاد نظام امنیتی جدید در منطقه استقبال می نماییم و آنرا پیگیری خواهیم كرد. وقتی كه می گویید اولویت ما حل مشكلات از طریق حل سیاسی است، آیا ایران ایده و یا طرح مشخصی از این چاره سیاسی و عناصر تشكیل دهنده آن دارد؟ نمی خواهم پیش شرط بگذارم اما برای سعودی ها در شرایط فعلی خوب است كه مسئله آتش بس انصارالله را بپذیرند. این به نفع آنها و علامت خوبی است كه نشان داده است پشت این حرفی كه زده می شود كه مسائل را از طریق سیاسی حل نماییم، اراده ای وجود دارد. ما پیش شرط نمی گذاریم، بلكه موافق هر گونه گفت و گو در مورد حل و فصل مسائل منطقه هستیم؛ طبعا برخی دخالت ها و تحریكات وجود داشته است و باید مسیر غلطی را كه رفته اند، اصلاح كنند. البته موضوعاتی كه وجود دارد اگر در گفت و گویی صریح و روشن مطرح شود، قابل حل است و اگر بعضی از كارهایی كه آنها انجام داده و مشكلات امنیتی را كه بر اثر آن اقدامات برای منطقه بوجود آورده اند، حل كنند، حتما مذاكرات را به پیش خواهد برد. آنها معتقدند كه ایران باید دست از پشتیبانی از انصارالله بردارد و اگر حمایت های ایران نبود انصارالله به اینجا نمی رسیدند كه بتوانند پالایشگاه های نفتی آرامكو را بزنند و در این مورد اتهامات متوجه ایران است و مسئولیت آنچه صورت گرفت را متوجه ایران می دانند... مگر سعودی ها از كشورهای مختلف، آمریكا و فرانسه اسلحه تهیه نمی كنند؟ ما می توانیم پیش شرط بگذاریم كه كشورهای دیگر به عربستان سلاح ندهند؛ مردم هر كشوری حق دارند از هر جایی سلاح بخرند و این به معنای مشاركت كشورها در جنگ نیست. مثلا اگر در یمن از كلاشینكف استفاده می نمایند، آیا باید گفت روسیه در حال جنگ است؟ این مسئله مناقشه بین دو چیز است؛ مردم یمن در داخل می خواستند تصمیمی بگیرند. به چه دلیل سعودی ها دخالت كردند و مردم آنها را با سلاح های آمریكایی و كشورهای دیگر كشتند؟ ازاین رو انصارالله حق دارد برای دفاع از مردم خود از هر جایی سلاح تهیه كند؛ آنها دارند از كشور خود دفاع می كنند. این حرف عجیبی است كه كشوری از همه جای دنیا سلاح بخرد و بر سر مردم فقیری كشوری بریزد و بعد بگوییم آن كشور از هیچ جا سلاح تهیه نكند. این به هیچ وجه عادلانه نیست. آنها باید برای دفاع از خود سلاح تهیه كنند كه امكان دارد از كشورهای مختلف باشد. اگر معتقد به آتش بس هستتد، ما به انصارالله و سایر گروه ها سفارش می نماییم آتش بس را بپذیرند، چونكه آتش بس شروع خوبی برای حل مسائل از راه سیاسی است. آیا می توانم حرف های شما را این گونه معنا كنم كه از انصارالله حمایت تسلیحاتی می كنید و اگر حمایت های شما نبود این حملات نمی توانست با این دقت و قدرت باشد؟ امكان دارد از سلاح ایران هم استفاده كنند. آنها از مسیرهای مختلف تهیه می كنند، بعنوان مثال در حادثه اخیری كه رخ داد و تعداد زیادی اسیر گرفتند، آیا ما نیرو فرستادیم؟ نه، مردم یمن خود این كار را انجام دادند؛ مردم یمن رشیدند، تحت فشار قرار گرفته اند و طی این سال ها ورزیده شده اند؛ یمنی ها در چند جنگ موفق بودند و زمانی جمال عبدالناصر هم در یمن تحركی ایجاد كرد و موفق بود. باید پذیرفت كه با طولانی شدن جنگ، نیروها در جنگ ورزیده و صاحب تكنیك می شوند؛ انصارالله یمن خودشان صاحب تكنیك شدند؛ نباید جنگ را این قدر طولانی می كردند وقتی زندگی شان را از هم پاشیدند، زن و بچه آنها را تحت قشار گذاشند و آنها را كشتند مجبورند، از خود دفاع كنند. اما چرا ایران اصرار دارد به اینكه چاره ورود به روابط حسنه با كشورهای حاشیه خلیج فارس، آخر جنگ در یمن است؟ نمی خواهیم شرط بگذاریم و با كشورهای منطقه منازعه ای نداریم؛ سایر كشورهای منطقه با ما روابط خوبی دارند. ما با عمان، قطر، كویت و سایر كشورهای منطقه مذاكره داریم، اما سعودی ها نخواستند و مشكلات بوجود آمده در منطقه معلول اشتباهاتی بود كه در منطقه رخ داد. البته دیگران و اسرائیلی ها تحریك كردند؛ اسرائیلی ها دوست كشورهای منطقه نیستند، بلكه دشمن آنها هستند و بهر حال آنها سوء استفاده كردند. خوشحالم از اینكه توجه شده و آنرا قدر می نهیم و می تواند مفید باشد.
اگر اجازه بدهید برویم سراغ پرونده توافق هسته ای پس از اتفاقاتی كه در نیویورك افتاد كه دیداری با مقامات آمریكایی صورت نگرفت و ایران اعلام نمود كه پس از رفع تحریم ها آماده گفت و گو است، هم اكنون در مساله هسته ای پس از اتفاقاتی كه در نیویورك افتاد در چه وضعیتی قرار دارید؟ فعلا وضعیت خیلی متفاوتی نسبت به گذشته پیدا نشده. ما مذاكرات طولانی را پس از تقاضای اوباما، رئیس جمهور سابق آمریكا برای حل و فصل مسئله هسته ای با ۱+۵ داشتیم و به توافقی رسیدیم و این توافق را همه قبول كردند و سپس بر مبنای آن قطعنامه صادر شد، اما رئیس جمهور فعلی آمریكا آنرا بر هم زد كه تبعاتی به صورت طبیعی به همراه داشت. ما در این توافق تعهداتی را در مقابل تعهداتی پذیرفتیم. وقتی تعهداتی نقض می شود باید قبول كرد كه تعهدات دیگر باید بالانس شود. ازاین رو ما گفتیم پایبندی ما به این امور متناسب با پایبندی شما خواهد بود. برخی كشورها پیشنهادهایی را برای حل و فصل این مسئله داده بودند و تلاش هایی داشتند كه ما استقبال كردیم. حتی وقتی ترامپ از توافق خارج شد، رهبران كشورهای اروپایی گفتند شما مكث داشته باشید تا ما مسئله را حل نماییم. در ابتدا چند هفته زمان خواستند و ما مطابق رفتار آنها اقدامی انجام ندادیم، اما چند هفته شان به چند ماه و یك سال منتهی شد و هیچ اقدام ملموسی انجام ندادند. در نهایت پیشنهاد كردند كه مذاكراتی صورت گیرد. ما مخالف مذاكرات نیستیم، اما بهتر است اشتباهات جبران و تحریم ها بر مبنای توافق گذاشته برداشته شود تا بتوان مذاكره كرد؛ در اینباره بیانات رهبر معظم انقلاب، اساسی و درست است و وقتی تحریم ها برداشته شود، مذاكرات هم ادامه پیدا می كند. در صورتی كه وارد مذاكرات شوید؛ ایران آمادگی دارد چه امتیازاتی بدهد تا مواضعش مورد قبول آمریكا قرار بگیرد؟ در اینجا باید منطقی حاكم باشد. قبول دارید كه ما یك توافق بین المللی انجام دادیم. وقتی یك سر توافق آنرا بر هم می زند باید آنرا اصلاح كند تا مذاكرات انجام شود؛ ما كه نمی خواهیم عكس یادگاری بگیریم پیشنهاد روشن شان را ارائه نمایند و سر جای قبلی شان بازگردند تا مذاكره كنیم؛ چون ایران هم امكان دارد پیشنهاداتی داشته باشد اما نمی گردد یكی بزند زیر میز و سپس دم از مذاكره بزند و مشخص است كسی كه زیر میز زده اهل مذاكره نیست. آمریكا و رئیس جمهورش ترامپ درخواست ملاقات و دیدار دو طرفه را داشت تا پس از آن بتواند امكان رفع و یا تخفیف تحریم ها را بررسی كند و ایران اصرار كرد به اینكه اول رفع تحریم ها و بعد گفت و گو؛ آیا اگر تحریم ها كه ایران از آن رنج می برد ادامه پیدا كند امكان دارد كه ایران از موضعش بازگردد؟ این مثل این است كه آنها كه تعهدات خویش را انجام ندادند ما همه تعهدات را زیرپا بگذاریم و بعد بگوییم حالا مذاكره نماییم. در این رابطه نباید توقع داشته باشند كه یك طرف تعهدات را انجام ندهد و بگوید تازه می خواهم مذاكره كنم در حالیكه مذاكره در مقابل دو تعهد بود. قطعا منطق ایران عادلانه است و ما مذاكره با ۱+۵ را نفی نمی نماییم و قبلا هم گفتیم اما به شرط ایجاد تعادل مذاكره انجام می شود. خانم موگرینی اظهار داشت كه امكان حفظ توافق بدین سان نیست؛ در صورتیكه اروپا هم با آمریكا به صورت كامل همراه شود آیا ایران اعتراف به از بین رفتن كامل برجام خواهد كرد؟ فكر می كنم كشورهای اروپایی و حداقل كشورهایی كه مذاكره كردند، علاقمند به پایبندی به توافق هسته ای و صیانت از آن هستند و از زمان خروج ترامپ از برجام علاقمند به حفظ برجام بودند. البته خانم موگرینی هم بر روی حفظ توافق هسته ای حساس هستند. ما هم معتقد هستیم كه نباید اجازه داد این توافق از بین برود اما دیگران دارند آنرا از بین می برند و اگر اروپایی ها در این قضیه وزن بگذارند شاید متوقف شوند؛ تنها با بیانیه سیاسی این مسئله قابل حل نیست. البته پیشنهاداتی دادند و ما هم پیشنهاداتی دادیم و باید عمل كنند تا كار جلو برود. رهبر ایران فرمودند كه باید از اروپا هم قطع امید كرد؛ آیا با وجود تمام این اتفاقات شما همچنان اندك امیدی به اروپا دارید؟ اگر به پرونده اخیر در مساله هسته ای نگاه نماییم فكر كنم رهبر انقلاب حرف روشنی زدند و متكی بر تجربه گذشته ما با اروپایی ها بود؛ سال ها قبل و از آغاز بحث هسته ای سه وزیر خارجه اروپا به ایران آمدند و گفتند باید توافقی نماییم و ما ظرف چند هفته مسائل را حل می نماییم اما چند هفته به چند ماه و چند سال ختم شد و آخر هم موفق نشدند و بعدها به ما گفتند كه آمریكایی ها اجازه ندادند. به تازگی هم گفتند چند هفته به ما فرصت دهید اما باز نتوانستند كاری انجام دهند و حتی در مورد مسائل منطقه ای هم به این شكل است و این توانمندی را نمی بینیم. البته یا نمی خواهند یا نمی توانند. ازاین رو اینكه رهبری فرمودند ما عمل می خواهیم، حرف درستی است و وقتی حرف می زنند اما نمی توانند یا نمی خواهند انجام دهند باید بپذیرند ما به عمل آنها توجه داریم و استنباط من هم همین است كه توفیقی در عمل ندارند. آیا می توان گفت ایران از این بن بست خارج نمی گردد مگر با خروج ترامپ از كاخ سفید؟ نمی خواهیم بگوییم تنها همین چاره وجود دارد اما دستگاه حكومتی آمریكا باید متوجه باشد كه رفتارشان سبب مسئله سازی در منطقه می شود. این هم برای خودشان هزینه بر است و از طرفی دستاوردی ندارد. ترامپ انتخابات جدید را در پیش دارد و باید دید كه تابحال چه دستاورد و توفیق خارجی داشته است؛ توافق هسته ای را بر هم زد ما هم به تناسب آن گام هایی را در مسئله هسته ای برداشتیم، مذاكره با كره شمالی چه دستاوردی داشته است؟ ترامپ یك معامله قرن اعلام نمود كه آن هم در وسط كار سقط جنین شد و هیچ كس آنرا نپذیرفت. می خواستند مسئله یمن را حل كنند كه نتوانستند، برای سوریه هم كاری نكردند و در مورد افغانستان هم توفیقی نداشتند ازاین رو هیچ ابتكاری در عرصه سیاست خارجی از آمریكایی ها ندیدیم و علت این است كه افراطی عمل كردند و باید بپذیرند مسائل منطقه ای خصوصیاتی دارد كه با عنایت به آنها باید عمل كنند؛ دستوری نیست كه ما باید حتما این كار را انجام دهیم و اگر پرونده خویش را در سیاست خارجی ورق بزنند خواهند دید كه نمره قبولی ندارند. ازاین رو باید روششان را اصلاح كنند و اگر از عقلشان استفاده كنند می توانند در زمان سیاسی خود موفق باشند. آیا امكان دارد اگر تحریم ها افزایش یابد و بسیار غیر قابل تحمل شود ایران به سمت گفت و گو با ترامپ و یا عكس گرفتن با او حتی پیش از رفع تحریم ها برود؟ اگر به خیابان های ایران نگاه كنید به خوبی متوجه می شوید دست ایران از نظر امكانات پر است چون كشوری بزرگ و دارای ۸۰ میلیون نفر جمعیت است و معادن و صنایع متنوع و نیروی انسانی متخصص زیادی دارد؛ زمانی كه ترامپ از برجام خارج شد اعلام نمود كه ظرف ۳ تا ۴ ماه كار ایران تمام است و این حرف را به یكی از روسای جمهور اروپایی هم زده بود در حالیكه بیشتر از یك سال قبل اما هیچ اتفاقی رخ نداده است. من نمی گویم از نظر اقتصادی مشكل نداریم اما توانمندی زیادی هم داریم؛ در قانون برنامه ششم توسعه برای دولت تكلیف كردیم كه بودجه جاری را از نفت خارج كند چونكه بخشی از بودجه جاری ما متكی به نفت می باشد اما ترامپ سبب شد این كار سریع تر صورت گیرد و آنرا به جلو بیندازیم و هم اكنون به دنبال این هستیم كه بودجه سال آینده مان بدون اتكا به نفت باشد. ترامپ تصور كرد ما در مضیقه قرار می گیریم اما پس از تشنج های اقتصادی وضعیت متعارفی را داریم پیدا می نماییم. البته ما فشار اقتصادی داریم اما راهكارهایی را برای آن پیدا كردیم و زمینه كار و تولید زیادی وجود دارد. در گذشته واردات مان زیاد بود اما هم اكنون صنایع ما به سمت تولید پیش می روند؛ دوره سختی داریم اما دریچه آن توانمندی اقتصادی می باشد ازاین رو اگر دشمنان به این امید باشند چیزی گیرشان نمی آید. آیا سایه جنگ به صورت كامل از ایران دور شده یا اینكه شما هنوز در محاسبات خود احتمال وقوع جنگ را دارید؟ ما هیچ وقت احتمال مسئله جنگ را صفر نمی دانیم و نیروهای مسلح ما همیشه باید آماده باشند. اما منطق حكم می كند كه آنها هزینه و فایده كنند. جنگ كردن امكان دارد برای ما هزینه بر باشد اما برای خودشان هم بسیار پرهزینه است. ازاین رو احتمال جنگ را كم می بینیم اما برای این احتمال كم هم آمادگی داریم. ۲۱۷۲۱۷
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب